Het waren pakkende beelden. Miljoenen arbeiders stroomden de steden uit om honderden kilometers terug te wandelen naar hun geboortedorp, luttele dagen en uren voor de start van de lockdown en voor het reisverbod van de Indiase regering om de verspreiding van Covid in te perken. Tijdens deze exodus in 2020 bleek duidelijk hoe groot het probleem van ongeregistreerde arbeidskrachten is.

Registratie biedt namelijk toegang tot sociale zekerheid. Zonder die registratie krijgt een arbeider geen overheidssteun in moeilijke tijden. Manjari, de NGO die op het terrein werkt in het kasseiproducerend gebied Budhpura in Rajasthan, is al jarenlang op de hoogte van het probleem. Of het nu gaat om migranten of plaatselijke inwoners, de meeste arbeiders zijn niet geregistreerd.

De arbeidsomstandigheden voor alle arbeiders verbeteren is een essentieel onderdeel om succesvol Child Labour Free Zones in te richten. Manjari wijst werfeigenaren al vele jaren op het belang van het registreren van hun werknemers. zodat ze aanspraak kunnen maken op hun arbeidsrechten.

Registratie van de e-Shramikaart

De e-Shramik kaart – een nieuw overheidsdocument- is voor Manjari een belangrijke stap in de juiste richting. De kaart die in 2021 werd ingevoerd werkt op basis van een unieke 12-cijferige code en biedt zo elke arbeider toegang tot uitkeringen en sociale zekerheid.

Voor wie niet beschikt over recente digitale toestellen of geen toegang heeft tot internet kan de registratie moeilijk zijn. Vrijbuiters boden zich aan om die leegte te vullen. “Mensen proberen hier geld uit te slaan”, zegt Manish. “Het zou 20 tot 30 roepies moeten kosten, maar nu vragen ze 200 tot 300 roepies.”

Om de arbeiders te helpen, richtte Manjari een registratiecentrum op met internettoegang, een printer en een lamineermachine. “We contacteerden vrouwen in de zelfhulpgroepen,” zegt hij, “en in slechts enkele dagen tijd maakten we honderd kaarten aan.”

Het aanbieden van deze dienst opent heel wat deuren voor Manjari, want zo zien ze heel wat arbeiders die zich nog niet eerder hadden gemeld. Daarnaast is het ook heel intensief werk. Door van deur tot deur te gaan – in tot dusver tien dorpen – kon de organisatie in elk dorp aan elk huishouden een kaart overhandigen. Binnenkort start ook een nieuw registratiecentrum op in het nabijgelegen Sukhpura. “Zo hopen we alle arbeiders in het gebied te bereiken”, voegt Manish eraan toe.

Een extra moeilijkheid is dat de registratie moet worden gekoppeld aan iemands Aadhaar-kaart, in essentie een identiteitskaart met onder meer toegang tot bank- en mobiele telefoondiensten.

“En heel belangrijk is de e-Shram te koppelen aan de werkgever,” zegt Manish. “Als arbeiders zich kwetsen of er zijn inbreuken op de werkplek, moeten we weten op welke locatie ze zich bevinden.”

Werken met bedrijven

Hoewel de e-Shram een stap vooruit is, is het slechts een deel van de oplossing. “Lokale bedrijven houden de boot af,” legt Manish uit. “Hoewel we hier nu 10 à 12 jaar actief zijn, zetten ze de stap naar ons niet.”

Dat wil niet zeggen dat er niet veel is gerealiseerd. Zo is er een werkplaats met een elektronisch toestel waar arbeiders zich via gezichtsherkenning of met een duimafdruk kunnen aanmelden. Arbeiders zien hier ook steeds meer de voordelen van in, want het geeft hen een overzicht van de uren die ze hebben gewerkt. En niet-officiële onderwijscentra in de kasseiwerkplaatsen hebben ertoe geleid dat een flink aantal jonge kinderen toch naar school gaat.

“We moeten meer vertrouwen creëren tussen alle betrokkenen”, zegt Manish. “Ze stellen zich argwanend op. Maar we geven hen nergens de schuld van. We vragen alleen om wat meer inspanningen te doen, om initiatieven waarbij elk kind naar school kan gaan en elke arbeider zijn rechten heeft, te ondersteunen.”

De kracht van positieve druk

Dit is waar bedrijven als London Stone en Brachot, die No Child Left Behind ondersteunen, hun stem kunnen laten horen. “We hebben positieve druk nodig van internationale bedrijven,” zegt Manish, “zodat we duidelijk kunnen maken dat het geen kwaad kan als elk kind naar school gaat, en dat de arbeidsregistratie van alle werknemers op geen enkele manier een negatieve impact heeft op het bedrijf.”

London Stone en Brachot zullen daarom hun leveranciers proactief benaderen om registratie aan te moedigen. Dit is iets waar iedereen betrokken bij natuursteenprojecten aan kan meewerken, of men nu als tuinarchitect een nieuwe plan uitwerkt of als particulier zelf ontwerpt en aanlegt, of als plaatser tegels aankoopt… Door met de juiste partners samen te werken, laat je zien dat het ertoe doet hoe de materialen worden geproduceerd. “Veel Europese bedrijven kennen namelijk nog steeds niet de details van alle betrokkenen in hun toeleveringsketen,” zegt Manish.

Start gewoon met jezelf deze vragen te stellen. En doe met ons mee om stappen vooruit te zetten naar verandering.