Kinderarbeid in Budhpura

‘Budhpura ’Ground Zero’ Sandstone quarrying in India’ (2005) was het eerste rapport dat aandacht besteedde aan kinderarbeid in de Indiase zandsteenindustrie, met name bij de productie van kasseien in Budhpura. Budhpura is een ruraal gebied in het hart van de zandsteenstreek in Bundi district in het zuidoosten van de West-Indiase deelstaat Rajasthan. Het gebied is een belangrijke productielocatie van zandsteenkasseien, die met name op de Belgische, Noord-Franse, Britse en Nederlandse markt worden verkocht. Voor de export worden vooral in de dorpen Dhabi, Budhpura Village en Parana kasseien gehakt. In deze dorpen gaat een groot aantal kinderen van 6 tot 14 jaar niet naar school en veel zijn betrokken bij de kasseiproductie.

Het opzetten van een kinderarbeidvrije zone in Budhpura (2013 – 2017)

In 2013 startten de LIW en Manjari met steun van steenimporteur Beltrami en het Initiatief Duurzame Handel (IDH) een proefproject in vijf buurten van Parana. Het ging om een ‘Child Labour Free Zones (CLFZ)’-project; een aanpak ontwikkeld door MV Foundation gericht op het uitbannen van alle vormen van kinderarbeid in een afgebakend gebied, zoals een wijk, dorp of een aantal dorpen. In de CLFZ-aanpak wordt bij alle stakeholders (belanghebbenden) bewustwording gecreëerd om ze te motiveren zich in te zetten voor het recht op onderwijs voor alle kinderen in hun gebied. De kracht van de gemeenschap staat centraal: alle relevante stakeholders, zoals ouders, kinderen, leerkrachten, lokale overheden en bedrijven werken samen om kinderen uit het werk te halen en naar school te krijgen. Uiteindelijk richt de aanpak zich op het veranderen van de sociale norm die kinderarbeid accepteert, in de norm dat geen enkel kind hoeft te werken en dat alle kinderen voltijds formeel onderwijs zouden moeten volgen.

In de pilotperiode in 2014 werden de volgende resultaten behaald:

• De invloedrijke volwassenen hadden Childs Rights Protection Forums in hun wijken opgericht om de rechten van het kind te bespreken, beschermen en bevorderen.
• Kinderen organiseerden zich in het kinderforum Bal Manch.
• Groepen jongeren, als kritieke stakeholder, namen de verantwoordelijkheid voor het faciliteren van het project.
• Meerdere Self-Help Groups werden opgericht, waarin vrouwen collectief kunnen sparen en toegang krijgen tot krediet en welke daardoor gelden als belangrijke instrumenten voor het vergroten van zelfbeschikking voor vrouwen;
• Lokale autoriteiten waren betrokken bij onder andere het monitoren van het functioneren van de school en de individuele aanwezigheid van kinderen op school;
• Eigenaren van productielocaties en aannemers in Beltrami’s productieketen promootten proactief om geen kinderen meer in te huren en controleerden ze op de aanwezigheid van kinderarbeid in hun productieketen.

Vanaf 2015 is de kinderarbeidvrije zone met steun van Stop Kinderarbeid uitgebreid naar 9 extra dorpen en buurten. Terwijl Manjari’s staf gewoon doorging met haar werk, voerde Aidenvironment rond het einde van de projectperiode een onafhankelijke projectevaluatie uit (het volledige rapport vindt u hier). In het kort zijn dit de resultaten van de evaluatie:

• Van 361 kinderen werd voorkomen dat ze kinderarbeider werden en 593 kinderen werden uit het werk gehaald, op een totaal van 1019 kinderen die aanvankelijk niet naar school gingen.
• 7 scholen (6 primair, 1 secundair) functioneerden volledig, in vergelijking met slechts 1 voorheen, en er waren 8 voorschoolse centra (Anganwadis) aanwezig waar die eerst allemaal gesloten waren.
• 84 meisjes en 22 jongens (van 15 tot 18 jaar) voltooiden respectievelijk een naaiopleiding en een elektricienopleiding van 6 maanden, waardoor ze zelfvoorzienend kunnen zijn zonder volledige afhankelijkheid van de steenhandel.
• Er werden 17 zelfhulpgroepen voor vrouwen opgericht, van bij elkaar 197 leden.
• 570 mensen ontvingen pensioenen en/of weduwenuitkeringen waarvan ze daarvoor niet wisten dat ze bestonden.
• 586 arbeiders ontvingen een gezondheids- en ongevallenverzekering, betaald door hun werkgevers.
• 69 eigenaren van kasseiproductievelden en kasseihandelaars namen de kwestie van verbod op kinderarbeid serieus, nadat de vakbond boetes ging uitdelen in het geval van overtreding. 14 eigenaren hebben zelfs camerabewaking geïnstalleerd.

Ondervraagden uit de evaluatie kenden deze positieve veranderingen toe aan Manjari’s interventies en gaven aan dat de volgende strategieën vooral effectief zijn:

• Werken op grassroots niveau en aansluiting kunnen vinden bij de allerarmsten.
• Langs elke deur gaan om bij kinderen en ouders bewustwording te creëren over waarom onderwijs zo belangrijk is.
• Alternatieve inkomstenbronnen voor families aanbieden, waardoor het niet langer nodig is dat kinderen bijdragen aan het inkomen van de familie.

De evaluatie beschrijft ook waar nog uitdagingen liggen. Onder andere is het moeilijk om kinderen tussen de 10 en 14 jaar opnieuw naar school krijgen, omdat zij intussen gewend zijn geraakt aan een bepaald uitgavenpatroon. Ook is het gebrek aan motivatie onder leraren een probleem. Daarnaast maakt de continue stroom aan migrantengroepen en de gebrekkige interactie tussen migranten en bewoners het lastig om de gemeenschap te mobiliseren, lokale structuren op te zetten en bewustwording te creëren.

Om onderwijsproblemen aan te pakken organiseert Manjari verschillende activiteiten: vrijwilligers motiveren kinderen om naar school te gaan en begeleiden ze van huis naar school en terug; Manjari ondersteunt docenten op overheidsscholen en zorgt ervoor dat Dalit-kinderen niet worden gediscrimineerd op school; er zijn schoolmanagementcommissies opgericht en een lerarenforum waar docenten kunnen bespreken waar de ruimte voor verbetering ligt; en Manjari lobbyt continu bij de overheid voor meer leraren en betere schoolgebouwen.

Naast kinderen uit het werk halen en naar school brengen, werkt Manjari samen met overheden van verschillende niveaus om arbeiders te onderzoeken op silicose en andere beroepsziekten en om gezondheidskampen te organiseren voor hun familie. In 2015 opende Manjari een Family Entitlement Facilitation Center (Centrum voor Ondersteuning van Familierechten) in Budhpura Village waar families terecht kunnen voor hulp bij het verkrijgen van verschillende sociale zekerheden en voor naschoolse opvang. In het centrum organiseert Manjari ook bijeenkomsten met leraren, ambtenaren, kasseihandelaars, zelfhulpgroepen en andere stakeholders om zich te blijven verzekeren van hun steun voor het project.

Betrokkenheid van bedrijven

In 2015 voegde het Britse bedrijf London Stone zich bij het project, om samen met Beltrami kasseihandelaars en -toeleveranciers aan te sporen geen kinderarbeid op hun productielocaties te accepteren en erop toe te zien dat er geen kinderen betrokken zijn bij de thuisproductie van kasseien. Door hun invloed in de productieketen te gebruiken, ondersteunen de bedrijven Manjari top-down bij het tot stand brengen en houden van de kinderarbeidvrije zone.

Versterken, in stand houden en opschalen van de kinderarbeidvrije zone (2017 – 2019)

In de afgelopen jaren heeft de effectiviteit van de CLFZ-aanpak zichzelf bewezen. Om de uitdagingen die in de evaluatie naar voren zijn gekomen aan te pakken is het project in de volgende fase aanbeland. In de huidige fase ligt de focus op het opschalen en versterken van de kinderarbeidvrije zone en ervoor zorgen dat ze toekomstbestendig zijn. Het doel van de komende jaren is om het gebied vrij van kinderarbeid te verklaren en de verantwoordelijkheden volledig over te dragen aan de lokale gemeenschap. Omdat de lokale en internationale bedrijven werkzaam in het gebied bij de lokale gemeenschap worden gerekend, worden zij samen met MVO-initiatieven expliciet betrokken in deze projectfase om hun bijdrage en actieve deelname te versterken.

Er is nog veel te doen in Budhpura. Onderliggende oorzaken van kinderarbeid blijven het moeilijk maken om alle kinderen uit het werk en naar school te krijgen. Denk bijvoorbeeld aan: hoge migratiecijfers, slechte werkomstandigheden in kasseiproductielocaties, veelvoorkomende beroepsziekten (o.a. silicose) waardoor mensen gemiddeld maar ongeveer 40 tot 50 jaar oud worden, verslaving, kastediscriminatie en de slechte toegang en kwaliteit van openbare diensten. De kasseiproductie is daarnaast inmiddels uitgebreid naar omringende dorpen. Om die reden is Dhorena aan het projectgebied toegevoegd.

De komende periode bevat twee totaal nieuwe aspecten: samen met de nieuwe partnerorganisatie TFT wordt een pilotproject gestart met 5 kasseiproductievelden waarin de rechten van arbeiders worden gerespecteerd; het gaat hierbij dus om meer dan alleen het uitbannen van kinderarbeid. TFT levert technische ondersteuning voor deze pilot door met eigenaren van productielocaties samen te werken aan realistische en passende standaarden voor kasseiproductie en anderen aan te moedigen deze standaarden geleidelijk over te nemen. Door de belangrijkste arbeidsrechtenschendingen te begrijpen en maatregelen voor te stellen en te demonstreren beoogt dit deelproject de participatie van de private sector in de ontwikkeling van de gemeenschap te verhogen. Naar aanleiding van de resultaten van de pilot zullen Manjari, TFT en relevante stakeholders gezamenlijk richtlijnen voor kasseiproductielocaties opstellen. De richtlijnen zullen het zelfmonitoringssysteem, dat in deze projectfase wordt opgezet, ondersteunen en daarmee een essentiële rol spelen in het versterken en toekomstbestendig maken van de kinderarbeidvrije zone in Budhpura.